Cracovia - altera Roma

 

Mam na imię Małgorzata. Jestem absolwentką Filologii Klasycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Urodziłam się w Krakowie. Tutaj skończyłam szkoły oraz uniwersytet. Ten blog jest poświęcony łacińskim inskrypcjom Krakowa. Wszystkie napisy są dostępne z ulicy, a znajdują się na murach i fasadach budynków użyteczności publicznej, kościołów, kamienic, muzeów. Celowo pominęłam napisy łacińskie poświęcone osobom i wydarzeniom. Inskrypcje to motta, maksymy, sentencje pochodzące z różnych źródeł. Znalazłam dziesiątki inskrypcji w języku łacińskim oraz jeden napis w języku starogreckim. Blog adresowany jest do osób znających język łaciński, jak i tych nie znających, ale interesujących się antykiem, historią oraz dziejami miasta. Moja propozycja to inny sposób zwiedzania Krakowa jako

Cracovia – altera Roma

Tego porównania użył po raz pierwszy Giovanni Paolo Mucanti, który odwiedzając Kraków pod koniec XVI wieku w towarzystwie legata papieskiego Henryka Gaetano, którego Mucanti sekretarzem był, w swoim diariuszu zanotował te właśnie słowa: „Sprawiedliwie jest tu dawne przysłowie, iż gdyby nie było Rzymu, tedy by Kraków był Rzymem.” W tym przypadku należy również brać pod uwagę ilość nagromadzonych w Krakowie napisów łacińskich, które znajdowały się na Wzgórzu Wawelskim, w i na kościołach, na pałacach, kamienicach, gmachach, budynkach użyteczności publicznej, innych budowlach. Niniejszy blog skierowany jest do miłośników historii, kultury i zabytków Krakowa, pasjonatów łaciny oraz kultury antycznej. Zestaw obejmuje tylko inskrypcje, które można oglądać z zewnątrz. Nie zostały uwzględnione napisy znajdujące się wewnątrz kościołów, ponieważ świątynie często są zamykane, a zatem dostęp do sentencji byłby utrudniony, a nawet niemożliwy. Nie ma tutaj napisów dotyczących osiągnięć wybitnych ludzi oraz epitafiów. Ideą przewodnią jest zaprezentowanie maksym, mądrości życiowych, sentencji rozsianych po całym Krakowie. Jest to rodzaj spaceru, wędrówki śladami łacińskich inskrypcji. Blog może spełniać zadanie przewodnika, ale zupełnie innego rodzaju niż dotychczas znane, bo prezentuje pewną nową jakość w poznawaniu miasta. Zatem blog skierowany jest również do turystów, chcących zwiedzać Kraków w sposób niekonwencjonalny, szukających nowych wrażeń i inspiracji. Blog ten można polecić mieszkańcom Krakowa, nie tylko przyjezdnym, bo zwiedzając swoje miasto tą metodą zobaczą je w zupełnie innej perspektywie, a na myśl przyjdzie nie jedna refleksja. Pojawi się zaduma, że tak naprawdę to wcale nie znają swojego rodzinnego miasta, jego budynków, zakątków, placów. W tym zestawieniu są dziesiątki sentencji łacińskich i jedna grecka. Być może jest ich więcej. Może to zestawienie nie będzie wyczerpujące. To właśnie w tych napisach wyrytych na krakowskich murach zostały ukazane wartości, priorytety naszej łacińskiej cywilizacji. Stąd mój pomysł, aby te łacińskie mądrości zebrać, przetłumaczyć, odnaleźć ich genezę wspólną dla całej cywilizacji europejskiej, której korzenie to antyk i chrześcijaństwo. Czytając, idąc śladami tychże sentencji nie można oprzeć się ich urokowi, mądrości aktualnych do dnia dzisiejszego, praktyczności. Nikt nie zaprzeczy, że zapisana została w nich wielka wiedza i mądrość ludzkości. 

Cracovia Metropolis Regni Poloniae (1603-1605)

(Cracovia stolica Królestwa Polski)